Emigreren betekent veel regelen. Ook op het gebied van verzekeringen, omdat deze vaak niet kunnen blijven doorlopen. Een korte impressie waar ik tegenaan ben gelopen bij de verhuizing van Nederland naar Spanje in 2016.
Uitschrijven BRP
Iedere inwoner van Nederland staat ingeschreven in de Basisregistratie Personen (BRP). Voorheen heette dit de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA). Volgens de Rijksoverheid ben je verplicht je uit te schrijven als je ‘in een jaar tijd langer dan 8 maanden in het buitenland verblijft. Deze periode hoeft niet aaneengesloten te zijn.’ De uitschrijving uit het BRP wordt geregeld bij de gemeente waar je op dat moment nog woont. Je moet persoonlijk naar het gemeentehuis en dit vóór vertrek regelen. Maar dan wel ‘vanaf 5 dagen voor uw vertrek (en niet eerder)’.
Adreswijziging
Bij uitschrijving uit de BRP kun je het nieuwe woonadres in het buitenland doorgeven. Overheidsinstanties zoals de Belastingdienst krijgen dan automatisch een adreswijziging. Voor veel andere instanties moet je zelf een verhuisbericht regelen. Het blijkt vaak lastig om per digitaal formulier een adreswijziging door te geven. Veel postcodes in het buitenland bestaan uit bijvoorbeeld 5 cijfers. De standaard formulieren, bedoeld voor een verhuisbericht binnen Nederland, zullen hierdoor een foutmelding geven.
Polisvoorwaarden
Hoewel bij een aantal verzekeringsmaatschappijen je misschien wel je adres kunt aanpassen, is het belangrijk de polisvoorwaarden te lezen. Vaak staat vermeld dat de verzekering alleen geldig is als de verzekerde in Nederland woonachtig is. Als je niet aan die voorwaarde voldoet, zal er niets uitgekeerd worden en is de verzekering dus ook niet meer nuttig. Wacht niet totdat de verzekeringsmaatschappij doorheeft dat je in het buitenland woont. Onderneem zelf actie door de verzekering op te zeggen. Voorbeelden zijn de inboedelverzekering, autoverzekering en reisverzekering. Ook onze verzekering voor spullen met bijzondere waarde, zoals kajaks en fotospullen, kon niet langer doorlopen.
OOM verzekeringen
In het nieuwe woonland zijn waarschijnlijk hetzelfde type verzekeringen af te sluiten. Maar dat is lastig als je de taal niet machtigt bent. Het is immers belangrijk om de polisvoorwaarden te begrijpen, zodat je weet wat je rechten en plichten zijn. Verzekeringsvoorwaarden zijn vaak al ingewikkeld genoeg in het Nederlands.
Er is een Nederlandse verzekeringsmaatschappij, OOM verzekeringen, die zich richt op Nederlanders in het buitenland. Ze biedt onder meer verzekeringen op het gebied van ziektekosten, reizen, inboedel en rechtsbijstand. Zowel op de korte als op de lange termijn. Met name voor mensen op wereldreis biedt deze verzekering een uitkomst. Je bent namelijk wereldwijd verzekerd, exclusief of inclusief de Verenigde Staten. Een ander voordeel is dat je bij OOM ook gewoon verzekerd bent als je even terug bent in Nederland, bijvoorbeeld voor familiebezoek.
Zorgverzekering
In Nederland had ik een basiszorgverzekering bij Univé. Nog voordat ik verhuisde heb ik op verschillende momenten contact gehad over mijn situatie. In eerste instantie kreeg ik telefonisch te horen dat bij uitschrijving uit de BRP de zorgverzekering stopgezet moest worden. Toen ik per mail vroeg deze uitspraak te bevestigingen, werd mij gevraagd het ‘toetsingsformulier buitenland’ in te vullen. Hieruit volgde dat ik toch verplicht verzekerd moest blijven: ik zou (voorlopig) geen inkomen uit het buitenland ontvangen en gaf aan mogelijk binnen drie jaar terug te keren naar Nederland.
Wonend in Spanje besloot ik bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB) een ‘onderzoek verzekering wet langdurige zorg (wlz)’ aan te vragen. Uit dit onderzoek volgt of je verzekerd bent voor de Zorgverzekeringswet. Zo ja, dan ben je verplicht om een Nederlandse basisverzekering af te sluiten. Zo niet, dan kun je geen Nederlandse basisverzekering afsluiten. Omdat je het formulier eigenlijk niet in kunt vullen voor de toekomst, is het lastig om dit voor de verhuizing al te doen. Op basis van de gegevens dat ik was uitgeschreven uit de BRP en geen inkomsten uit Nederland ontving, verklaarde de SVB dat ik niet wlz verzekerd was. Hoewel Univé mij wel (verplicht) wilde blijven verzekeren, had ik daar geen ‘recht’ meer op. De premie van het half jaar dat ik ten onrechte verzekerd was, heb ik uiteindelijk teruggekregen.
Inschrijving Spanje
Bij het zoeken van woonruimte en de inschrijving in Spanje kregen we hulp van Antares Relocation. Een belangrijke stap is het aanvragen van een Número de Identidad de Extranjero (NIE). Dit de Spaanse variant van het burgerservicenummer (BSN), speciaal voor buitenlanders. Zonder NIE is het lastig om contracten af te sluiten op het gebied van werk, maar ook voor elektriciteit of internet. Ook is het nummer nodig voor het openen van een bankrekening, hoewel buitenlanders wel bij Banco Sabadell terecht kunnen.
In mijn geval (geen betaald werk) moest ik aantonen dat ik een zorgverzekering had afgesloten met dekking in heel Spanje. Daarnaast dat ik over voldoende middelen beschikte voor levensonderhoud. Je bank moet een zogeheten solvabiliteitsverklaring afgeven (in het Engels) dat er meer dan €6000 op je rekening staat. Voor de aanvraag van de NIE moesten we naar een kantoor van de Vreemdelingenpolitie. We kregen uiteindelijk een klein, groen, ongeplastificeerd kaartje mee. Dit geldt niet als identiteitsbewijs, want er staat geen pasfoto op, maar is een bewijs dat je bent geregistreerd in Spanje.
Takenlijst
Al met al zijn er veel zaken te regelen. Wij hebben een lijst gemaakt en aan de muur gehangen. Telkens kon er iets afgestreept worden of omgezet worden in een vervolgactie. Op onze lijst ‘voor vertrek’ stonden de volgende punten:
Regelen met Antares
Definitieve versie uitzendcontract
Bankrekening openen
Eisen- en wensenlijstje appartement
-> Voorbeelden zoeken op Idealista/Fotocasa
Reis regelen appartement zoeken
Zorgverzekering regelen dekking heel Spanje
Solvabiliteitsverklaring bank
Verhuizing
Opruimen
Verhuizer kiezen
-> Data vastleggen: ophalen / afleveren
Huur opzeggen
-> Datum sleuteloverdracht
Verhuisservice PostNL instellen
Verhuisdozen inpakken
Huis schoonmaken
Uitschrijven gemeente
Contracten NL opzeggen
Zorgverzekering
-> Zorgtoeslag stopzetten
Reisverzekering
Inboedelverzekering
Telefoonabonnement
(Diploma’s legaliseren)
Leuke/nuttige dingen doen
Met vrienden dagje op stap
Naar de tandarts
Vrienden uitnodigen voor bbq
Bij familie langs
Bij de buren eten
Tips
- Maak een lijst van zaken die geregeld moeten worden. Probeer een logische volgorde te bedenken en ruimte te houden voor vervolgstappen. Zo blijft de vooruitgang zichtbaar.
- Controleer of de antwoorden die een instantie geeft klopt. Door bijvoorbeeld een week later nogmaals contact op te nemen met een andere medewerker. De Consumentenbond heeft ondervonden dat je bij de Belastingtelefoon ook echt foute antwoorden kunt krijgen.
- Zorg dat je alles schriftelijk (per mail) krijgt. Je kunt drie keer dezelfde instantie bellen en drie verschillende antwoorden krijgen. Op schrift heb je in ieder geval bewijs van de verstrekte gegevens.
- Probeer na te gaan welke instantie daadwerkelijk beslist. In het geval van de zorgverzekering is dat bijvoorbeeld de SVB en niet de zorgverzekeringsmaatschappij.
- Geniet van het nieuwe avontuur!
